Groei voor Port of Antwerp-Bruges in eerste halfjaar 2024

De totale goederenoverslag van Port of Antwerp-Bruges bedroeg in de eerste zes maanden van dit jaar 143,2 miljoen ton: een stijging van 3% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Deze opwaartse trend, die in het eerste kwartaal werd ingezet door een toenemende vraag naar containervervoer, zet zich nu ook door in andere productgroepen. En dat ondanks aanhoudende geopolitieke spanningen en een onzekere macro-economische context. Port of Antwerp-Bruges blijft pionieren en investeren in een toekomstbestendige haven.

Al in het eerste kwartaal trok de containeroverslag na een wereldwijde vertraging door economische onzekerheid en inflatie weer aan. Deze groei zet zich ook in het tweede kwartaal voort. ​ Het omvaren langs de Kaap de Goede Hoop is intussen het 'nieuwe normaal' geworden. Dit resulteert in een stijging van de totale containeroverslag met 6,8% in ton en 4,1% in TEU (6.665.000 TEU), vergeleken met het eerste halfjaar van 2023.

Ook de overslagvolumes van conventioneel stukgoed vertonen een opwaartse trend. Die begon in het eerste kwartaal na een zwak laatste kwartaal van 2023. Hoewel de overslag in het eerste halfjaar 6,2% lager ligt ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar, met een daling van de aanvoer met 12,6% en een groei van de afvoer met 4,5%, trekt de overslag in het tweede kwartaal verder aan vergeleken met het eerste kwartaal.

De afgelopen zes maanden blijft de overslag van ijzer en staal nagenoeg gelijk (+0,6%), met een groei in afvoer (+7,4%) en een daling in aanvoer (-3,7%). Dat terwijl het eerste kwartaal een tegenovergestelde evolutie toonde met groei in aanvoer en daling in afvoer. Hoewel de meeste andere goederen nog steeds een daling vertonen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar, stijgt de overslag van deze producten vergeleken met het eerste kwartaal.

De roll-on/roll-off trafieken dalen in de eerste helft van 2024 met 5,7%, een lichte verbetering ten opzichte van het einde van het eerste kwartaal. De congestie op de RoRo-terminals houdt aan, door o.a. het gewijzigde businessmodel van de automerken met stockopbouw in de havens, de dalende marktvraag, en de vertraagde exportbewegingen vanwege de omvaart langs Kaap de Goede Hoop. Dat resulteert in een daling van de overslag van alle vervoermateriaal met 13,2%. Vooral de lagere overslag van tweedehandsauto’s (-45,8%) draagt hieraan bij, gevolgd door high & heavy (-22,7%), vrachtwagens (-17,6%) en nieuwe auto’s (-9%). Daarentegen stijgt de overslag van niet-begeleide vracht (exclusief containers) vervoerd op RoRo-schepen met 2,4%. De daling in de overslag van en naar het Verenigd Koninkrijk (-4,6%) wordt ruimschoots gecompenseerd door een stijging van de overslag van en naar Spanje en Portugal (+35%), Scandinavië (+18%) en Ierland (+1,4%).

Het droge bulksegment blijft status quo met een lichte stijging van 0,4%, een sterke verbetering ten opzichte van de daling van 12,2% in het eerste kwartaal. De aanvoer daalde met 6%, terwijl de afvoer met 10,9% toenam. Een sterke stijging (+34,8%) is er voor de overslag van meststoffen. Dat is de grootste productcategorie binnen droge bulk en trekt na de scherpe daling in 2023 nu opnieuw aan. De overslag van non-ferro ertsen (+26,9%) en andere bouwmaterialen (dan zand en grind) (+13,6%) groeit. De overslag van steenkool (-40%), granen (-9,5%), zand & grind (-8,3%) en schroot (-5,9%) daalt.

De overslag van vloeibare bulk, die in het eerste kwartaal nog licht daalde met 0,7%, toont aan het einde van het tweede kwartaal een groei van 0,7%. Een daling in de aanvoer met 2,4% wordt gecompenseerd door een toename van de afvoer met 5,4%. Groei is er in de overslag van benzine (+18%) en stookolie (+10,2%). Ondanks de aanhoudende druk op de competitiviteit van de Europese chemische industrie door de hoge kosten voor energie, grondstoffen en arbeid, resulteert een herstellende vraag in een stijging van de overslag van nafta (+8,2%), en chemicaliën (+6,7%). ​ De overslag van diesel daalt (-19,3%), evenals die van LNG (-6,4%), en overige energiegassen (-3,6%). Vloeibare brandstoffen in totaliteit dalen licht (-1,1%).

In de eerste helft van 2024 liepen 9.906 zeeschepen de haven aan, een daling van 2,8%. De bruto tonnenmaat van deze schepen daalde met 4,2%.

In de eerste helft van 2024 ontving Zeebrugge 270.600 cruisepassagiers (+8,9%) op 82 cruiseschepen. Dit waren acht cruiseschepen minder dan vorig jaar (-8,9%), wat erop wijst dat de bezettingsgraad van cruiseschepen opnieuw toeneemt.

Toekomstbestendig en klimaatneutraal

De cijfers bevestigen de veerkracht van de haven, die ook in uitdagende tijden blijft pionieren en investeren in een toekomstbestendige haven.

In mei vond een wereldprimeur plaats met de lancering van 's werelds eerste sleepboot op methanol, de Methatug. Die maakt net als de Hydrotug, de eerste sleepboot op waterstof, deel uit van een vergroeningsprogramma voor de eigen vloot. Hierdoor zette Port of Antwerp-Bruges opnieuw belangrijke stappen in de transitie naar een klimaatneutrale haven tegen 2050. De eerste walstroomaansluiting voor zeeschepen in België bevestigde de pioniersrol van de haven in de energietransitie in de maritieme sector. De installatie van een van Europa's grootste publieke oplaadpunten voor elektrische vrachtwagens maakt van het Antwerpse havengebied een onmisbare schakel in elektrisch vrachtwagentransport.

Duurzame groei blijft een prioriteit voor het garanderen van een toekomstbestendige haven. In het eerste kwartaal liep voor het eerst een containerschip met een diepgang van zestien meter het Deurganckdok binnen – niet langer als proefvaart maar onder het normale toelatingsbeleid. In het tweede kwartaal liepen er al vier containerschepen met die diepgang aan. De toelating hiervoor is inmiddels uitgebreid naar andere containerterminals.

Naast de vaststelling van het eerste ontwerp projectbesluit voor het complex project Nieuwe Sluis Zeebrugge, was de afronding van de eerste fase van de ontwikkeling van het Zuidelijk Kanaaldok en de bijbehorende uitbreiding van de ICO RoRo-terminal met 600 meter extra kaaimuur een belangrijke mijlpaal voor het Zeebrugse havenplatform.

Jacques Vandermeiren, CEO Port of Antwerp-Bruges: ”Het afgelopen half jaar was zeker niet zonder uitdagingen. Maar ondanks de aanhoudende geopolitieke spanningen, een nog fragiel economisch klimaat en boerenprotesten, knopen we opnieuw aan met positieve cijfers, en zelfs een versterking van de groei in het eerste kwartaal. Naast de containeroverslag laten ook andere productgroepen een positieve trend zien. Bovendien houden deze uitdagingen ons niet tegen om onze pioniersrol in de energietransitie te bevestigen, onder andere met projecten rond walstroom of laadinfrastructuur voor trucks. We zijn dus goed op weg om van 2024 een jaar te maken waarin we op alle vlakken veel verwezenlijken, dankzij onze aanhoudende veerkracht en de inzet van de volledige havengemeenschap.”

Annick De Ridder, havenschepen van de Stad Antwerpen en voorzitter van de raad van bestuur van Port of Antwerp-Bruges: "Groei is het beste bewijs van onze weerbaarheid als wereldhaven én als ambitieuze pioniershaven. Bovendien blijft ons marktaandeel in de Hamburg – Le Havre Range groeien. Met de lancering van de Methatug bewezen we, opnieuw, dat we zelfs in veeleisende tijden blijven pionieren en investeren. En doordat we nu schepen kunnen ontvangen met een diepgang van zestien meter heeft Antwerpen alle troeven in handen om eerste aanloophaven te zijn voor de allergrootste containerschepen. Op die manier zetten we samen met onze bedrijven vol in op duurzame groei en bestendigen we onze positie als economische motor van Vlaanderen.”

Dirk De fauw, burgemeester van de stad Brugge en ondervoorzitter van Port of Antwerp-Bruges: “Deze positieve cijfers tonen opnieuw aan hoe sterk we staan met twee complementaire havenplatformen. ​ Maar om onze rol als wereldhaven en als poort van en naar Europa te kunnen blijven spelen, is capaciteit en dus duurzame groei nodig. Het vastleggen van het eerste ontwerp projectbesluit voor de Nieuwe Sluis Zeebrugge was een belangrijke mijlpaal, net zoals de verdere ontwikkeling van het Zuidelijk Kanaaldok in Zeebrugge met de uitbouw van de RoRo-terminal van ICO.”