Ankerpunten
- Totale goederenoverslag daalt in eerste jaarhelft van 2025 met 4,3%
- Bulktrafieken vallen sterk terug, terwijl containeroverslag groeit
- Door aanhoudende congestie neemt druk op terminals toe
- Stijgende VS-trafiek verstevigt trans-Atlantische positie Port of Antwerp-Bruges
Groeiende containertrafiek versus capaciteitsdruk
De containeroverslag hield in de eerste jaarhelft goed stand, met een groei van 3,6% in tonnage (77 miljoen ton) en 3,7% in TEU (6,91 miljoen TEU) ten opzichte van de eerste twee kwartalen van 2024. Tegelijk stond de terminalcapaciteit onder zware druk door de aanhoudende congestie, een fenomeen dat zich in heel Noordwest-Europa manifesteert.
Meerdere factoren liggen aan de basis van de congestie. De aankomsten van containerschepen blijven onregelmatig door verstoringen sinds de covidcrisis, versterkt door omvaarten via Kaap de Goede Hoop om de Rode Zee te vermijden. De herschikking van containerallianties leidde tijdelijk tot een samenloop van aanlopen en hoge volumes. Bovendien bemoeilijkt de lage betrouwbaarheid van vaarschema’s de terminalplanning: containers blijven langer staan, terwijl schepen vaak met grote ladingen binnenkomen. Daardoor stegen de gemiddelde dwell times tot 7 à 8 dagen, tegenover een normaal niveau van 5 dagen. Overvolle terminals vragen om meer containerbewegingen, wat personeel en materieel extra belast. Daarnaast zorgden nationale vakbondsacties voor bijkomende operationele druk.
Hoewel de congestie en bijbehorende wachttijden voor schepen aan de waterzijde momenteel relatief beperkt blijven, is de situatie aan de landzijde van de terminals nijpend. Daarom is extra ruimte voor containerbehandeling noodzakelijk. Het ECA-project (Extra Containercapaciteit Antwerpen) zal hierin voorzien, met de aanleg van een nieuw dok en efficiënter gebruik van bestaande ruimte in de haven.
Gemengd beeld in overige segmenten
In de eerste helft van 2025 daalde de overslag van vloeibare bulk met 17,1%, vooral door forse terugval in vloeibare brandstoffen, nafta en LNG, onder invloed van geopolitieke spanningen, Europese sancties en overcapaciteit op de markt. Enkel LPG en kerosine kenden groei. De overslag van chemicaliën steeg (+8,9%) dankzij biobrandstoffen; zonder die component bleef het volume nagenoeg stabiel, wat wijst op aanhoudende druk op de Europese chemiesector. Ook de overslag van droge bulk daalde fors (-11%), vooral door minder steenkool en bouwmaterialen. Daartegenover stond een sterke stijging in de aanvoer van meststoffen. Beide evoluties hangen samen met de EU-maatregelen tegen Rusland. Zo is de invoer van Russische kolen volledig verboden, en zetten de geplande extra importheffingen op Russische meststoffen exporteurs ertoe aan om hun zendingen te verhogen.
In de niet-gecontaineriseerde stukgoedsegmenten bleef de impact beperkter. Conventioneel stukgoed daalde met 4,3%, waarbij vooral de trafiek van ijzer en staal onder druk bleef staan. De verscherpte Europese invoerbeperkingen op goedkoop buitenlands staal en de Chinese plannen om de overcapaciteit af te bouwen, kunnen op termijn wel voor stabilisatie zorgen in de Europese staalsector. Het RoRo-segment groeide licht met 1,4%: de lagere volumes nieuwe auto’s werden gecompenseerd door de stijgingen in vrachtwagens, high & heavy equipment en vooral tweedehandswagens. De overslag van onbegeleide vracht daalde met 1%, met uiteenlopende trends per regio.
VS-volumes in de lift, auto-export onder druk
In de eerste helft van 2025 groeide de trafiek met de Verenigde Staten met 17,2% tot 16,4 miljoen ton. Daarmee blijven de VS de tweede belangrijkste handelspartner van Port of Antwerp-Bruges, na het Verenigd Koninkrijk. De haven blijft tegelijk de grootste Europese exporthaven naar de VS. De aanvoer uit de VS steeg met 13,1% tot 9,7 miljoen ton, met hogere volumes in zowel containers als vloeibare bulk, waaronder LNG en andere energiegassen.
De uitvoer naar de VS nam toe met 23,5% tot 6,7 miljoen ton, vooral dankzij brandstoffen en droge bulk. Tegelijk is sinds mei een duidelijke terugval in de export van voertuigen merkbaar. In de eerste zes maanden van het jaar zijn 15,9% minder nieuwe personen- en bestelwagens (76.089 stuks) en 31,5% minder vrachtwagens en High & Heavy-voertuigen (11.751 stuks) geëxporteerd. Dit wijst op de impact van Amerikaanse invoerheffingen.
De containerexport bleef stabiel op 303.000 TEU, terwijl de containerimport met 12,6% toenam – mogelijk een teken van anticipatie op toekomstige ontwikkelingen. Veel zal afhangen van een eventueel handelsakkoord tussen de EU en de VS tegen 1 augustus, dat opnieuw meer zekerheid en voorspelbaarheid in de supply chain kan brengen.
Jacques Vandermeiren, CEO Port of Antwerp-Bruges: “In een uitdagend economisch klimaat blijven we als haven onze veerkracht tonen. De groei in de containertrafiek bewijst de sterke fundamenten van Port of Antwerp-Bruges, zelfs nu bulktrafieken onder druk staan en congestie in heel Noordwest-Europa voelbaar is. Onze blijvend sterke handelsrelatie met de Verenigde Staten bevestigt onze rol als trans-Atlantische toegangspoort tot Europa. Tegelijk onderstrepen de huidige capaciteitsdruk en operationele uitdagingen de nood aan bijkomende containerinfrastructuur. Met het ECA-project bouwen we gericht aan de toekomst, zodat we duurzame groei kunnen blijven ondersteunen.
”
Johan Klaps, voorzitter raad van bestuur Port of Antwerp-Bruges en Antwerpse havenschepen: “De cijfers van het eerste halfjaar tonen dat onze haven, ondanks geopolitieke onzekerheid en hardnekkige logistieke verstoringen, blijft presteren als draaischijf van de wereldhandel. De groei in containertrafiek in dergelijk economisch klimaat bevestigt onze sterke internationale positie. Tegelijkertijd staat onze terminalcapaciteit onder zware druk. Daarom is de realisatie van het ECA-project geen luxe, maar een noodzaak. Alleen zo kunnen we onze rol als economische motor van Vlaanderen blijven waarmaken.
”
Dirk De fauw, Burgemeester van Brugge en ondervoorzitter raad van bestuur Port of Antwerp-Bruges: “Als stad en havenbestuur blijven we inzetten op een toekomstgerichte en duurzame ontwikkeling van onze haven. De groei in containertrafiek toont aan dat Port of Antwerp-Bruges stevig verankerd is in de wereldhandel, ondanks geopolitieke en economische veranderingen. Die veerkracht onderstreept het belang van blijvende investeringen en samenwerking om onze haven klaar te maken voor de toekomst.
”
