Masterplan fietsinfrastructuur op kruissnelheid

Vorig jaar zijn de eerste projecten van het masterplan fietsinfrastructuur gerealiseerd. Hiermee komen de inspanningen van Port of Antwerp-Bruges om alle fietsers veilig op hun werkplaats in de haven in Antwerpen te krijgen, op kruissnelheid. Vanaf nu zullen er met de regelmaat van een klok nieuwe fietspaden bijkomen. Intussen worden ook de noden van fietsers in Zeebrugge in kaart gebracht.

Ambitieus plan voor Antwerpen en Zeebrugge

Port of Antwerp-Bruges werkt al een aantal jaren aan oplossingen om de mobiliteit in en rond de haven te verbeteren. Voor het woon-werkverkeer speelt de fiets daarin een belangrijke rol. Zeker met de grote werken die er nog aankomen (Oosterweel, Beverentunnel) kan de fiets een belangrijk alternatief zijn. Maar om het aantal fietsers nog verder te doen stijgen, moet elk bedrijf veilig en comfortabel bereikbaar zijn.

Op basis van een doorlichting van de bestaande fietsinfrastructuur in Antwerpen werd bijna drie jaar geleden beslist om geld (40 miljoen euro) en mensen te voorzien om in 10 jaar een vrij liggend fietspad in asfalt tot aan elk bedrijf in de haven te voorzien. De uitwerking daarvan gebeurt via het masterplan fietsinfrastructuur.

Voordien waren ook al de gevaarlijkste spoorkruisingen aangepakt en was de aanpak van een tiental gekende knelpunten opgestart. Een aantal daarvan zijn intussen opgeleverd zoals de veilige fietsoversteek op het kruispunt van de Steenlandlaan en de Fabriekstraat in Kallo.

Een nieuw fietspad aanleggen betekent woekeren met de bestaande ruimte zonder de bedrijven te hinderen en zonder toe te geven op de veiligheid van de fietsers. De planning neemt dus flink wat tijd in beslag.

Maar het voorbije jaar zijn de eerste projecten van het masterplan fietsinfrastructuur opgeleverd. Er is intussen al 2,6 kilometer fietspad bijgekomen, 2,5 kilometer wacht op beter weer om te asfalteren en in 2024 komt er nog eens 3,5 kilometer bij. Ook de volgende twee jaar worden nog eens 18 kilometer nieuwe fietspaden aangelegd. Vanaf 2027 verschuift de aandacht van nieuwe fietspaden naar verbetering van bestaande fietspaden.

Intussen is ook in Zeebrugge een doorlichting van de fietsinfrastructuur opgestart om de noden van fietsers in kaart te brengen

Annick De Ridder, voorzitter van de raad van bestuur van Port of Antwerp-Bruges:“We hebben met het masterplan de lat hoog gelegd: in 10 jaar een vrij liggend fietspad in asfalt tot aan elk bedrijf in de haven realiseren. Zo kan iedereen veilig en comfortabel van en naar zijn werk in de haven fietsen. Vandaag zijn de eerste 5 km nieuwe vrij liggende fietspaden in asfalt er. Eind dit jaar komen we aan ruim 8 km nieuw fietspad en de volgende twee jaar wordt nog eens 18 kilometer fietspad aangelegd. We liggen op kruissnelheid. Onze haven is de economische motor van Vlaanderen. Dat moet en zal die ook blijven… onder andere dankzij de aandacht voor en de energie van vrolijke fietsers en die-hard Flandriens!”

Op kruissnelheid

In 2023 konden de eerste projecten van het masterplan gerealiseerd worden.

Ondertussen is het planproces wel blijven doorlopen. De projecten voor 2024, 2025 en 2026 zitten al in verschillende fasen van voorbereiding zodat ze in de komende maanden en jaren kunnen uitgevoerd worden.

Zo zal eind dit jaar de teller van het masterplan al op ruim 8 km nieuwe fietspaden staan en zijn er nog 18 kilometer in voorbereiding. Daarbij mag niet uit het oog verloren worden dat bijvoorbeeld veilige fietsoversteken voor weinig meters tellen, maar wel heel sterk bijdragen aan de veiligheid.

Samenwerking met Slim naar Antwerpen

De nieuwe fietspaden maken het voor bestaande fietsers veiliger en comfortabel, maar daarnaast zet Port of Antwerp-Bruges ook in op het overtuigen pendelaars die de fiets nog niet gebruiken. Dit gebeurt door een samenwerking met Slim naar Antwerpen. Tijdens het overleg met bedrijven in een straat waar een nieuw fietspad komt, stelt Slim naar Antwerpen voor om per bedrijf mobiliteitsadvies op maat te geven en om een proefaanbod te voorzien van o.a. elektrische fietsen en speed pedelecs.

De projecten van 2023 en 2024

Realisaties 2023

• Boterhamvaartweg
• Muisbroeklaan
• Moerstraat
• Oversteek Noorderlaan aan Muisbroeklaan/Moerstraat
• Omgeving Van Cauwelaertbrug
• Rostockweg
• Omgeving Zandvliet- en Berendrechtsluis
• Boudewijnweg

Gepland 2024

• Malagastraat en Hamburgstraat
• Verbinding GIP Linkeroever naar Molenweg langs het spoor
• Kruispunt Blauwhoefstraat met Antwerpse baan
• Nieuwelandenweg en kruispunt Luithagen
• Wilmingtonstraat
• Kruising Scheldelaan met spoorovergang RO18
• Bellestraat

Een aantal fietspaden van het masterplan fietsinfrastructuur ontvangt via het Kopenhagenplan steun van Europa en Vlaanderen.

Achtergrond:

Puzzelen voor gevorderden en vooral veel overleggen

De aanleg van een nieuw fietspad in een bestaande straat in het havengebied is een puzzel met veel stukjes en vraagt veel overleg met veel betrokken partijen.

De eerste opgave is uiteraard om ruimte te vinden. Bovendien moet het fietspad veilig zijn voor de fietsers en mag het ook de werking van de bedrijven in de straat niet hinderen.

Hiervoor gaat het projectteam van Port of Antwerp-Bruges in overleg met de bedrijven in de straat. Ze bekijken hoe de verkeersstromen van en naar de bedrijven lopen. Een inrit moet anders bekeken worden dan een uitrit: verkeer dat bij een bedrijf binnen rijdt, heeft een ander, meestal beter, zicht op de fietsers dan verkeer dat naar buiten rijdt.

Als er op het bedrijfsterrein obstakels zijn waardoor de chauffeurs het fietspad niet kunnen zien, overlegt het projectteam met het bedrijf of die weggehaald of verplaatst kunnen worden. De veiligheid van de fietser staat dus steeds centraal.

In een aantal gevallen moet er ook bekeken worden of straatmeubilair zoals verlichtingspalen kunnen verplaatst worden.

Met al die informatie wordt een veilig fietspad ingetekend in de straat en wordt een omgevingsvergunning aangevraagd.

Ook bij het uitvoeren is er weer veel overleg nodig. Allereerst zijn er opnieuw afspraken met de bedrijven nodig rond hun bereikbaarheid tijdens de werken.

Ook de nutsmaatschappijen spelen een rol. Zij krijgen de kans om hun infrastructuur meteen ook aan te passen, zodat ze het nieuwe fietspad niet onmiddellijk terug moeten openbreken. Soms moeten ze ook straatmeubilair zoals verlichtingspalen verplaatsen.

Als er in de straat aanpassingen van de spooroverweg nodig zijn voor het fietspad, komt ook Infrabel in het spel.

Bij straten zonder fietspad waarvoor een heraanleg of renovatie voorzien is, wordt het fietspad opgenomen in het grotere project.