CLARION-project neemt het voortouw in het versterken van de veerkracht van Europese havens
Samen met de havens van Rotterdam en Hamburg neemt Port of Antwerp-Bruges deel aan het CLARION-project, gefinancierd door het Horizon Europe programma en gecoördineerd door de TU Delft, Faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen, de afdeling Geotechniek en een multidisciplinair team van 21 partners uit 10 Europese landen. Het project wil de veerkracht van Europese havens versterken om beter in te spelen op de klimaatgerelateerde uitdagingen waarmee ze te maken krijgen. Met een EU-bijdrage van ongeveer 7 miljoen euro heeft het project een looptijd van 4 jaar, tot april 2028.
In lijn met de EU-strategie van de Europese Commissie voor de aanpassing aan de klimaatverandering en de Europese Green Deal, stelt CLARION ambitieuze doelstellingen vast om de operationele beschikbaarheid van haveninfrastructuren tijdens extreme gebeurtenissen te vergroten, modale verschuivingen naar emissiearme vervoerssystemen te ondersteunen en het aantal ongevallen als gevolg van klimaatgerelateerde verstoringen te verminderen, de impact op het milieu te minimaliseren en de overdraagbaarheid van resultaten te garanderen.
Met de top 3-havens in Europa wat betreft containeroverslag, namelijk Rotterdam, Antwerpen-Brugge en Hamburg in de Noordzee en de grootste Europese haven in de Zwarte Zee, Constanța, zullen tijdens CLARION 10 pilots worden uitgevoerd. Het project test technologieën en strategieën die gericht zijn op het verbeteren van de veerkracht en duurzaamheid van havens. Zo zijn er onder andere testen rond slimme kademuren, een monitoringsysteem voor de corrosie van haveninfrastructuur, hergebruik van baggerspecie, overstromingsbeheer, voorspelling van extreem weer, enzovoort. Op die manier willen de havens de grenzen van de huidige praktijken verleggen om de haveninfrastructuur toekomstbestendig te maken.
Jacques Vandermeiren, CEO Haven van Antwerpen-Brugge: “Bij Port of Antwerp-Bruges streven we ernaar om onze infrastructuur toekomstbestendig en klimaatbestendig te maken. Aangezien we voor dezelfde uitdagingen staan als de havens van Rotterdam en Hamburg, zijn we verheugd om met hen samen te werken via het Europese subsidieprogramma Clarion rond 'Climate Resilient and Safe Maritime Ports', waarmee we onze samenwerking naar een hoger niveau tillen. Daarnaast zijn we verheugd om samen te werken met onze lokale partners, Brabo en de Antwerpse Maritieme Academie, in de ontwikkeling van twee demo-cases. We kijken reikhalzend uit naar de uitwisseling van inzichten en geleerde lessen met onze collega-havens en partners.”
“De ontwikkelingsstrategie van de haven van Constanta houdt rekening met klimaatverandering als een belangrijke factor. Om de gevolgen hiervan in de toekomst het hoofd te bieden, verplicht MPAC (National Company Maritime Ports Administration SA Constanta) zich tot het bevorderen van innovaties en moderne technologieën, als een relevant instrument om de efficiëntie van de haven te verhogen. In deze zin is het CLARION-project in de eerste plaats een hulpmiddel om de nieuwste trends te leren op het gebied van innovatietoepassingen in zee- en rivierhavens, om deze later te kunnen promoten en repliceren op het niveau van de hele havengemeenschap, maar ook met potentiële effecten op het niveau van de logistieke ketens die beïnvloed worden door de haven van Constanta. Daarom zal het CLARION-project, dat de impact van klimaatveranderingen en mogelijke mitigatieoplossingen analyseert, een beslissende bijdrage leveren aan de identificatie van de beste strategieën en maatregelen om de stabiliteit en veerkracht van de haveninfrastructuur te waarborgen. Het gebruik van innovatieve middelen (drones, sensoren, AI, enz.) door CLARION via een proefproject in de haven van Constanta is een belangrijke stap in de transformatie en modernisering van de haven", verklaart Mihai Teodorescu, CEO van de haven van Constanta.
“Een van de doelstellingen van toekomstgerichte havenplanning is te zorgen voor de best mogelijke veilige en betrouwbare toegankelijkheid van de haven. Het vermogen om zich voortdurend aan te passen aan veranderende milieuomstandigheden, zoals klimaatverandering of extreme weersomstandigheden, is in deze context zeer relevant. De HPA gaat deze uitdagingen ook aan met nieuwe technologieën zoals kunstmatige intelligentie en digitalisering.We zijn dan ook verheugd dat we deel uitmaken van het CLARION-project om samen met onze partners te werken aan specifieke use cases", zegt Jens Meier, CEO van de Hamburg Port Authority (HPA).
“Fysieke risico's als gevolg van klimaatverandering hebben in toenemende mate invloed op onze haveninfrastructuur en -activa en die van onze klanten. De haven van Rotterdam ligt grotendeels buitendijks, waardoor dijken en keringen de haven niet volledig beschermen. Dit maakt de haven kwetsbaarder voor de stijgende zeespiegel. Hoewel de verschillende locaties in de haven relatief hoog boven de zeespiegel zijn gebouwd en deels worden beschermd door stormvloedkeringen, ontwikkelen we voortdurend maatregelen om ervoor te zorgen dat de haven ook in de toekomst bestand blijft tegen klimaatverandering. Aangezien deze aanpassingsuitdagingen even relevant zijn voor onze naburige havens Antwerpen-Brugge en Hamburg, als voor het met de Donau verbonden Constanta, zijn we blij dat we partner zijn van het CLARION-project. We hebben een langdurige relatie met de TU Delft op het gebied van gezamenlijk onderzoek en kijken uit naar een vruchtbare samenwerking die leidt tot resultaten die havens kunnen implementeren van de kust tot het achterland” zegt Boudewijn Siemons, CEO van de Rotterdamse haven.
Over CLARION
CLARION (Climate Resilient Port Infrastructure) is een samenwerkingsproject gefinancierd door het Horizon Europe programma, gericht op het verbeteren van de veerkracht, duurzaamheid en veiligheid van Europese havens in het licht van klimaatverandering. CLARION brengt een multidisciplinair team van 21 partners uit 10 Europese landen samen en zal innovatieve oplossingen ontwikkelen en implementeren om de gevolgen van klimaatverandering op de haveninfrastructuur te beperken.
CLARION sluit aan bij de EU-strategie van de Europese Commissie voor aanpassing aan klimaatverandering en de Europese Green Deal, waarin het belang wordt benadrukt van klimaatbestendige infrastructuur voor het bereiken van klimaatneutraliteit in 2050. Door deze initiatieven te omarmen wil CLARION bijdragen aan de collectieve inspanningen van Europa om klimaatverandering tegen te gaan en een duurzame toekomst op te bouwen.
Het totale EU-budget voor het project bedraagt ongeveer 7 miljoen euro, heeft een looptijd van 48 maanden en eindigt in april 2028.