BIT DP World PLC vs Koninkrijk België

Het Havenbedrijf Antwerpen heeft kennis genomen van het tussenvonnis dat het Arbitrage Tribunaal van het Internationale Centrum voor Beslechting van Investeringsgeschillen (‘ICSID’) heeft geveld omtrent het investeringsgeschil tussen DP World PLC en het Koninkrijk België.

De uitspraak is genuanceerd en beslecht het investeringsgeschil nog niet definitief. Enerzijds is het Arbitrage Tribunaal van oordeel dat de beslissing van het Havenbedrijf Antwerpen tot terugname van een (ongebruikt) gedeelte van de concessie van Antwerp Gateway (dochtervennootschap van DP World PLC) in 2014, een zgn. gedeeltelijke ‘expropriation’ (‘terugname van een investering’) van deze concessieovereenkomst uitmaakt in de zin van het Investeringsverdrag (BIT) tussen de Belgisch Luxemburgse Economische Unie (‘BLEU’) en de Verenigde Arabische Emiraten (‘VAE’). Een ‘expropriation’ is toegelaten mits er is voldaan aan 5 cumulatief te vervullen voorwaarden.

Wat betreft deze voorwaarden, oordeelt het Tribunaal dat (1) de terugnamebeslissing van het Havenbedrijf Antwerpen gerechtvaardigd was door redenen van openbaar nut, (2) de door het Havenbedrijf Antwerpen gevolgde procedure die aan de beslissing is voorgegaan wettelijk is verlopen, (3) de beslissing van het Havenbedrijf Antwerpen niet discriminatoir was, en (4) de beslissing niet strijdig was met de concessie van Antwerp Gateway omdat domeinconcessies op het publieke domein van rechtswege precair zijn en dus in het algemeen belang kunnen worden ingetrokken of gewijzigd. ​ In die zin bevestigt het Arbitrage Tribunaal de rechtmatigheid van de beleidsbeslissing van het Havenbedrijf Antwerpen.

Wat betreft de vijfde wettigheidsvoorwaarde om tot een gedeeltelijke ‘expropriation’ in de zin van de BIT te kunnen overgaan, m.n. de vraag of er een gepaste en reële vergoeding als compensatie voor het teruggenomen terrein is betaald, is het Tribunaal van oordeel dat deze in een volgende fase van het arbitrageproces dient te worden getoetst.

Bovenop de bescherming tegen de terugname van investeringen, beriep DP World zich ook op een aantal andere waarborgen onder de BIT. Ook deze vorderingen werden echter door het Arbitrage Tribunaal afgewezen.

Het Havenbedrijf Antwerpen zelf is geen contractpartij onder de BIT en zij is derhalve ook geen partij in de arbitrage procedure. Wel heeft het Havenbedrijf meegewerkt aan de opbouw en uitwerking van het verweer van België in dit dossier. Het Havenbedrijf is ervan overtuigd dat met de terugnamebeslissing van 2014 de internationale trafiek van de haven werd gevrijwaard en dat de (on)rechtstreekse werkgelegenheid in en om het havengebied werd bevorderd. Tenslotte benadrukt het Havenbedrijf de optimale samenwerking en verstandhouding met DP World, één van de belangrijkste terminal operators in de haven van Antwerpen.