Belgische primeur met groene waterstofketel in werkplaats

Met behulp van een ambitieus klimaatplan streeft Port of Antwerp-Bruges tegen 2050 naar klimaatneutraliteit. Waterstof speelt een belangrijke rol in deze transitie. De haven wil dan ook een leiderspositie innemen in de lokale en internationale waterstofeconomie. In samenwerking met Imtech, Remeha en Solencopower is in één van de gebouwen van de haven een pilootproject opgestart met een verwarmingsketel die volledig werkt op groene waterstof. Dit om de haalbaarheid van deze klimaatneutrale technologie aan te tonen. Het is de eerste keer dat zo’n ketel in België wordt ingezet voor een werkplaats van zulke grootte. ​ ​

Waterstofketel voor werkplaats van 1430m³ groot

Sinds kort wordt een van de werkplaatsen van het NOC (Nautisch Operationele Cluster), het operationele zenuwcentrum van Port of Antwerp Bruges, verwarmd met behulp van een waterstofketel die draait op 100% groene waterstof, waardoor het klimaatneutraal is. Het gebruik van een dergelijke ketel voor een gebouw van dit kaliber is een primeur in België. De Schildershal, een werkplaats van 1430m³ groot, wordt onder andere gebruikt voor schilderwerken aan infrastructuur zoals onderdelen van sluizen. Dit project, ontstaan uit een idee eind 2019, is een samenwerking tussen Imtech (aannemer), Port of Antwerp-Bruges, Tractebel (ontwerpteam), Remeha (ketelfabrikant) en Solencopower (producent).

100% groen

De groene waterstof wordt volledig gegenereerd uit hernieuwbare energiebronnen: 70% komt van lokaal opgewekte groene energie, afkomstig van overschotten van zonnepanelen, terwijl de overige 30% wordt verkregen via groene stroomaankoop van het grid. Een elektrolyser met een vermogen van 30 kW gebruikt deze groene stroom om 134 liter water per dag te splitsen in waterstofgas, dat wordt opgeslagen in 8 flessen. Dit gas dient als brandstof voor de waterstofketel met een vermogen van 24 kW, die vervolgens de Schildershal verwarmt. Bovendien zal 80% van de geproduceerde restwarmte van de elektrolyser worden teruggewonnen om de hal extra te verwarmen.

Tijdens een strenge winterdag verbruikt de verwarmingsketel 10 kg waterstof, wat bijna overeenkomt met het verbruik van twee volledig geladen waterstofauto's. Het vermogen van de ketel komt overeen met de hoeveelheid warmte die nodig is om twee ééngezinswoningen te verwarmen.

Ambitieus klimaatplan

Port of Antwerp-Bruges streeft ernaar om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn door middel van een ambitieus klimaatplan. Het overschakelen op groene energie en grondstoffen voor de eigen vloot en gebouwen vormt een essentieel onderdeel van dit plan. Een specifieke doelstelling is om tegen 2030 de CO2-uitstoot als gevolg van gebouwverwarming met 92% te verminderen.

Het Schildershal project is een onderdeel van dit initiatief en fungeert als een pilootproject om de haalbaarheid en technologische kennis te testen voor het vervangen van bestaande verwarmingsinstallaties die op fossiele brandstoffen werken. Dit is vooral relevant in situaties waar een warmtepomp niet altijd gemakkelijk te integreren is of niet de volledige oplossing kan bieden.

Leiderspositie in waterstofeconomie

De rol van waterstof in de overgang naar klimaatneutraliteit is van cruciaal belang. Als wereldhaven streeft Port of Antwerp-Bruges ernaar een leidende positie in te nemen binnen zowel de lokale als de internationale waterstofeconomie. Dit wordt ondersteund door drie belangrijke pijlers: lokale productie en import van waterstof, de ontwikkeling van infrastructuur voor distributie, en het faciliteren van het verbruik en transport naar eindgebruikers in het achterland.

Dit project, dat een subsidie heeft ontvangen van het Horizon 2020 EU-financieringsprogramma voor onderzoek en innovatie, maakt deel uit van PIONEERS, een initiatief dat vergroeningsprojecten in havens realiseert.

Rob Smeets, Chief Operation Officer, Port of Antwerp-Bruges: “Dankzij de gedreven inzet van ons team en in samenwerking met onze partners hebben we deze nieuwe toepassing kunnen ontwikkelen. Door middel van dit soort innovatieve projecten werken we samen met de industrie aan de haven van de toekomst én geven we de waterstofeconomie een belangrijke boost.”

Annick De Ridder, voorzitter van de raad van bestuur van Port of Antwerp-Bruges: “In het operationele zenuwcentrum van onze haven, het NOC, draait vanaf nu een waterstofketel op 100% groene waterstof. ​ Het gebruik van een dergelijke ketel voor een gebouw van dit kaliber is een regelrechte primeur. De groene waterstof voor deze ketel wordt volledig gegenereerd uit hernieuwbare energiebronnen, waarvan 70% lokaal opgewekt. Deze primeur toont mooi aan hoe we als wereldhaven én als dé economische motor van Vlaanderen onze voortrekkersrol in de energietransitie invullen. Dat doen we door te innoveren, pionieren en samen te werken.”

Yves Vanpoucke - Business Development Director BNL: ''Om de klimaatdoelen van 2050 te halen gelooft Remeha in meerdere wegen naar duurzaam. Niet één allesbepalende binnenklimaatoplossing, maar oplossingen die nu al impact hebben en die voorbereid zijn op een CO2-neutrale toekomst. Haalbaar en realistisch. We zien waterstofgas en groen gas als alternatief voor aardgas en opslag van duurzaam opgewekte energie. Als onderdeel van de BDR Thermea Group hebben we de kennis, technologie en de slagkracht om de energietransitie te versnellen. Dit piloot waterstofproject in het Antwerps havengebied is daar een goed voorbeeld van.''

Dirk Smet, Managing Director Building Technics North, Imtech: “We zijn verheugd aan dit innovatief pilootproject mee te kunnen werken. Het is een bewijs van onze competenties als partner voor de implementatie van de energie transitie.”

Hugo Vandenborre, Stichter en gedelegeerd bestuurder, Solenco Power: “Meewerken aan een primeur zit in het DNA van Solenco Power, als pionier en voortrekker van groene waterstof. Solenco Power bevindt zich in de scale-up fase en dan is zulke realisatie in de thuismarkt belangrijk. Met dit pilootproject wordt duidelijk gemaakt dat groene waterstof niet alleen in de mobiliteitsmarkt belangrijk is voor het verminderen van de CO2 uitstoot, maar zeker ook in stationaire toepassingen zoals deze.”